کوروش بزرگ
30 خرداد 1402 · · کوروش کبیر کیست؟
از نظر برخی تاریخ دانان و مورخان بزرگ کوروش دوم حدود 500 سال پیش از میلاد توسط نجیب ترین قبیل پارسی که مادر او دختر شاه ماد و پدر او شاه پارس بود در پرسیس یا همان ایران قدیم به دنیا آمد. کوروش کبیر که برخی افراد وی را به نام کوروش دوم می شناسند با شجاعت و مردانگی، مردمان آریایی تبار را با هم متحد نمود و بر علیه پادشاهان بدکردار و بدرفتار دوران خود شورش کرد و آن ها را شکست داد. همچنین توانست در سن 40 سالگی حکومت هخامنشی را بنیان گذاری و پادشاهی کند.
کتیبه کوروش کبیر:
استوانهٔ کوروش یا منشورِ کوروش لوحی از گِل پخته است که در سال ۵۳۸ پیش از میلاد به فرمانِ کوروش بزرگ هخامنشی نگاشته شد. این استوانه در موزه بریتانیا نگهداری می‌شود و بخش‌هایی از آن شکسته و مفقود شده‌است. نسخهٔ دیگری از متنِ استوانه بر روی دو قطعه لوحِ گِلی یافت شده که آن‌ها نیز در مجموعهٔ بابِلیِ موزهٔ بریتانیا هستند و بازماندهٔ نسخهٔ بایگانی‌شدهٔ همین استوانه دانسته می‌شوند.
نیمهٔ نخست این لوح از زبان رویدادنگارانِ بابلی و نیمهٔ پایانیِ آن، سخنان و دستورهای کوروش است که همگی به زبان (بابلی نو) نوشته شده‌است. این استوانه در سال ۱۸۷۹ میلادی (۱۲۵۸ خورشیدی) در نیایشگاه اسگیله در شهرِ بابل باستانی پیدا شده و در موزهٔ بریتانیا در شهر لندن نگهداری می‌شود. نامِ دبیر و نگارنده‌ای که از متنِ استوانهٔ کوروش نسخه‌برداری کرده قیشتی-مردوک بوده ولی نامِ دبیری که متنِ اصلی را نوشته، مشخص نیست.
پادشاهی کوروش کبیر:
کوروش کبیر توانست ایرانیان را به مقام های بالایی برساند و یونانیان را مغلوب قدرت خود بکند که در آن زمان وی را پادشاه نمونه می نامیدند. همچنین بابلیان که امروزه در جنوب بغداد واقع شده اند، وی را مردوک یا مردوخ می خواندند. عام مردم نظیر مانای، ایلام، اورارتور، لیدیه، ماد و ... وی را نجات بخشی دنیا می دانستند و از اینکه کوروش کبیر جای پادشاهان ظالم و بی عدالت را گرفته بود، بسیار خوشنود بودند.
کوروش بزرگ در تمامی دوره هخامنشی در میان آریاییان و ایرانیان نماد مردانگی، ساده زیستی و پهلوانی را داشت! و همچنین پس از دوره هخامنشی و کشته شدن کوروش احترام و ارزش وی بر سرجایش ماند و هیچگاه توهینی به وی نشد.
دین کوروش کبیر:
مکس مالوان می‌گوید که تاکنون هیچ مدرکی به‌دست نیامده که بر پایهٔ آن بتوان گفت، کوروش زرتشتی بوده‌است ولی رفتار او با آموزه‌های زرتشت و اصول دین او نقاط مشترک بسیاری دارد و شاید از دین زرتشتی تأثیر پذیرفته باشد.
ذوالقرنین در کتاب های آسمانی کیست؟
ذوالقرنین، "صاحب دو شاخ" (یا مجازا "صاحب دو عمر") در آیات ۸۳ الی ۱۰۱ سوره ۱۸ (کهف) در قرآن به عنوان شخصیتی ظاهر می‌شود که توسط الله صاحب قدرت شده تا دیواری را بین نوع بشر و یاجوج و ماجوج، که قومی تجسم آشوبند، بنا کند.
دستاوردهای کوروش کبیر:
- ۵۸۸ ق.م.م: آغاز پادشاهی کوروش در «انشان» (فارس) و خوزستان. انتقال پایتخت هخامنشیان به شوش.
- ۵۵۰ ق.م.م: شکست «ایشتوویگو» شاه ماد از کوروش و پیرو آن فتح هگمتانه. اتحاد ماد و پارس.
- ۵۴۹ تا ۵۴۸ ق.م.م: تسخیر سرزمین‌های پارت، جرجان و احتمالا ارمنستان توسط کوروش.
- ۵۴۶ ق.م.م: فتح «سارد» پایتخت لیدی توسط کوروش و شکست «کرزوس» پادشاه لیدی.
- ۵۳۹ ق.م.م: فتح «بابل» ثروتمندترین شهر غرب آسیا توسط کوروش. سقوطی که با مقاومت کم سپاه بابل در کرانه ساحلی رود دجله به وقوع پیوست.
- ۵۳۹ ق.م.م: بعد از تصرف بابل ۲۵ هزار یهودی برده را که در آن شهر به بردگی گرفته شده بودند آزاد کرد.
- ۵۲۹ ق.م.م: کوروش به قبایل سکاها در شمال شرق ایران حمله کرد و در جنگ با ماساژت‌ها کشته شد. کوروش کبیر را در پاسارگاد دفن کردند. پس از کوروش، فرزند او کبوجیه دوم به تاج‌وتخت رسید.
آرامگاه کوروش کبیر:
مقبره کوروش به‌دلیل تعلق به یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی در جهان از اهمیت زیادی برخوردار است. این مقبره در مجموعه باستانی پاسارگاد و در شهر مرودشت شیراز واقع شده است. این بنای ساده و منحصربه‌فرد، یک کیلومتر با دیگر کاخ‌های پاسارگاد فاصله دارد. ساختار مقبره کوروش همانند زیگورات چغازنبیل ساخته شده است. به نظر می‌آید که بنایی شبیه آرامگاه کوروش چه در ایران و چه در خارج پیش از ساختش وجود نداشته؛ اگرچه بعدها بناهایی شبیه آن احداث شده است. گور دختر واقع در بخش مرکزی شهرستان دشتستان در استان بوشهر، یکی از آثار تاریخی دوره هخامنشی در ایران به شمار می‌رود که شباهت زیادی به آرامگاه کوروش بزرگ دارد. آرامگاه فردوسی در توس نیز از شاخص‌ترین بناهای مدرنی است که شباهت زیادی به آرامگاه کوروش بزرگ دارد و کانسپت اولیه آن الگوی آرامگاه کوروش است.